W pierwszym okresie życia dziecka zmysł dotyku jest podstawowym źródłem informacji o otaczającym świecie. Poprzez dotyk niemowlę poznaje nieznaną mu do tej pory - i jakże fascynującą - rzeczywistość. Dlatego tak ważne jest, aby dostarczyć maluchowi odpowiednią ilość bodźców stymulujących zmysł dotyku.
Rozwój zmysłu dotyku
Rozwój zmysłu dotyku rozpoczyna się na bardzo wczesnym etapie życia płodowego. Najpierw, bo już od 5. tygodnia ciąży, wrażliwe na dotyk stają się okolice nosa i ust, a następnie - policzków i czoła. Wrażliwość na dotyk w okolicach brody, rąk i nóg pojawia się nieco później, w 9.-10. tygodniu ciąży. Podczas kolejnego etapu, w 12.-14. tygodniu życia płodowego, dziecko zaczyna reagować na dotyk prawie całą powierzchnią ciała.
Na razie nieświadomie - dopiero od około 19.-20. tygodnia ciąży, pod wpływem rozwoju włókien czuciowych, maluch zaczyna korzystać ze zmysłu dotyku świadomie: ssie kciuk, dotyka rączkami twarzy. Co ciekawe, aż do końca ciąży niewrażliwa na dotyk pozostaje część powierzchni głowy i pleców - dzięki temu dziecko nie odczuwa bólu podczas porodu.
Po przyjściu malucha na świat, dotyk - lepiej rozwinięty i w pełni funkcjonalny w porównaniu ze zmysłami wzroku i słuchu - staje się podstawowym źródłem informacji o nowym otoczeniu. Za jego pośrednictwem niemowlę, w pierwszym okresie życia, odbiera ponad 80 procent bodźców, przez co zmysł ten ma niebagatelny wpływ na rozwój ruchowy, społeczno-emocjonalny oraz psychiczny dziecka, a jego znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania w trakcie życia jest znacznie większe niż do tej pory uważano.
Jak rozwijać zmysł dotyku u niemowląt?
Chcąc właściwie zadbać o stymulację zmysłu dotyku niemowlęcia, nie można zapominać o tym, iż świat malucha rządzi się własnymi prawami. Tuż po urodzeniu oraz w pierwszych miesiącach życia dziecko potrzebuje przede wszystkim bezpośredniego, fizycznego kontaktu z mamą. Jej delikatny, ciepły dotyk uspokaja, odpręża oraz sprawia, że maluszek czuje się bezpiecznie.
Starajmy się więc zapewnić mu jak najwięcej bliskości i czułości - na przykład stosując coraz bardziej popularne kangurowanie, czyli naturalne dostarczanie dziecku różnorodnych bodźców sensorycznych poprzez dotyk „skóry do skóry”. Metoda ta jest genialna w swej prostocie - ubranego co najwyżej w czapeczkę i pieluchę maluszka należy ułożyć w pozycji pionowej na nieosłoniętej klatce piersiowej rodzica. Tak, aby dziecko poczuło bicie serca, zapach i ciepło skóry mamy lub taty.
Korzyści z kangurowania jest wiele - udowodniono naukowo, że metoda ta wspomaga rozwój poznawczy i pozytywnie wpływa na napięcie mięśniowe, motorykę oraz rytm snu i czuwania dziecka. Niemowlę śpi dłużej, jest spokojniejsze, a w dorosłym życiu bardziej odporne na stres.
Podobne działanie do kangurowania będzie miał także regularny, delikatny masaż - zarówno plecków, jak i rączek, nóżek oraz brzuszka maluszka. Odpręży, wyciszy, uspokoi, a dodatkowo - wzmocni i rozluźni mięśnie ciała dziecka.
Zabawki przyjdą ci z pomocą
Zmysł dotyku u niemowląt rozwijać można nie tylko podczas naturalnego kontaktu dziecka z mamą i tatą, ale również podczas zabawy. Nowe doświadczenia dotykowe maluch zyska poprzez kontakt z zabawkami stworzonymi z materiałów o różnej fakturze - takimi jak na przykład grzechotka Kwa Kwa Rattle. Wykonana z mięciutkiego pluszu kaczuszka posiada szeleszczące wnętrze skrzydełek, stymuluje zatem nie tylko dotyk, ale i słuch dziecka. Do tak zwanych zabawek sensorycznych należą także grzechotki. Są one dla malucha pierwszym, namacalnym dowodem na to, że dotyk ma moc sprawczą - wystarczy chwycić liska Foxy-Rattle i potrząsnąć nim, aby usłyszeć delikatny dźwięk poruszających się we wnętrzu grzechotki kuleczek.
Wszystkie zabawki z naszych kolekcji niemowlęcych wykonane są z materiałów o różnej długości futerka i fakturze. Najwięcej zróżnicowania pod tym względem występuje w kolekcji The Happy Family.